Monteren van video is een van de leukste dingen om te doen. Dat vind ik als video-editor. Alles komt eindelijk samen. En je hebt uiteindelijk (bijna) iets tastbaars, dat je kan delen met anderen.
Wat is een video-editor?
Het is, denk ik, een wat onbekende factor en aspect van het video maken. Ik denk dat iedereen wel een regisseur van films kent, maar weinigen zullen een filmeditor kennen. Ik kan je wel zeggen dat er geen films zouden zijn zonder de film of video-editor. De video-editor is de spin in het web: van het materiaal, tot aan de regie, de techniek en het daadwerkelijke eindproduct. Als video-editor moet je veel dingen kunnen: inhoud overbrengen, een verhaal vertellen, visueel denken, muzikaal zijn, ritmisch zijn, vormgeving beheersen, filmtechnieken beheersen. En naast dit alles, moet je de techniek begrijpen en de software die de montage mogelijk maakt.
En zo kom ik op de keuze voor de montage: doe je het zelf of laat je het doen? In dit blog ga ik je wat handige tips meegeven voor montagesoftware en de nodige aandachtspunten.
Monteren met je smartphone
Er zijn tegenwoordig opties om video’s met je smartphone te monteren. Een groot voordeel is dat je je video meteen kunt uploaden naar je social media. Het is eigenlijk te gek voor woorden als je bedenkt wat er, toen ik begon te monteren in 1999, voor nodig was om een SD-video (SD betekend Standaard Definition. We kijken nu allemaal HD) te monteren op een computer.
Op je iPhone kan je bijvoorbeeld met hulp van iMovie App, je video meteen monteren én muziek eronder zetten. Ik adviseer dit alleen niet te doen. Maar er zijn leuke experimenten online te vinden, waarin regisseurs hele films hebben gemaakt en gemonteerd op een iPhone of iPad. Toch is het gebruik gemak van een pc of mac met montagesoftware nog steeds de norm en werkt dat gewoon het prettigst.
Montagesoftware
Montagesoftware is enorm veranderd de afgelopen paar jaar. Het is zeer betaalbaar geworden. Software kostte 5 jaar geleden honderden en soms duizenden euro’s. Dat was gewoon niet betaalbaar voor de consument. Er waren wel goedkopere en gratis oplossingen uiteraard, maar je werkt dan in zeer uitgeklede software met ieder hun eigen interface, waarvan je niet weet of dit morgen ook nog bestaat. Inmiddels bieden zelfs grote bekende softwaremerken hun software gratis aan.
In de loop der jaren heb ik met veel montagesystemen gewerkt. Uiteindelijk heb ik gekozen voor het systeem van Avid Media Composer. Dit is de (industrie standaard) montagesoftware waar bijna iedere film mee wordt gemonteerd en bijna alle tv-programma’s mee worden gemaakt.
Inmiddels is het, apart genoeg, nu weer handig om als professionele editor weer juist meerdere pakketten te kennen. Op die manier ben je namelijk ook niet platform-afhankelijk. Ik als editor werk inmiddels met drie montage systemen. Maar niet iedereen doet dat en dat is ook niet altijd zo makkelijk. Systemen waarvan ik je zeker wil aanraden mee te gaan werken zijn:
- Adobe Premiere Pro
- FCPx
- Adobe Premiere Elements
Er zijn natuurlijk nog tal van andere systemen, waarmee je kan monteren. Voor nu heb ik de keuze gemaakt om het hierbij te laten. Wat wel belangrijk is, ongeacht welk systeem je gebruikt, mussen memory te hebben met monteren. Dan kan je zo snel monteren als je kan denken en kan je creatief vrijer werken.
Een extra tip: ga vooral werken met professionele gratis varianten en schaf niet direct het betaalde professionele pakket aan. Vandaag de dag bieden een hoop professionele softwaremerken ook gratis (proef)varianten aan. Maak daar vooral gebruik van!
Pro, semi-pro of consument?
In volgorde van professionele- naar consumentensoftware, een kort overzicht van de meest bekende softwarepakketten:
- Avid Media Composer
- Adobe Premiere Pro
- Apple FCPx
- Avid Media Composer | First
- Sony Edius
- Adobe Premiere Elements
- Apple iMovie
Ook al ben ik erg fan van ‘mijn’ Avid-systeem, toch zal ik andere montagesoftware adviseren. Avid heeft namelijk een redelijk pittige leercurve. Als je eenmaal wat basiskennis van monteren hebt, zie je dat de meeste pakketten redelijk wat overeenkomsten hebben. FCPx is sinds versie 10 op een andere manier verder gegaan en hierin zijn wat zaken op gebied van projecten en montages anders geregeld dan in de andere softwarepakketten.
Welke montagesoftware kan je dan het beste wel gebruiken?
- Adobe Premiere Elements: deze software is vooral erg betaalbaar, maar is wel anders dan de pro software. De software is gemaakt om je de basics te leren van montage. Groot voordeel: je betaalt maar een keer voor de software en voor een zeer schappelijke prijs. Dit pakket kost je ca. € 80,- per jaar aan eenmalige licentiekosten. Deze software is geschikt voor Windows en Apple.
- Adobe Premiere Pro: Dit is de uitgebreide versie versie van Adobe Elements. Premiere Pro is nog wel los te verkrijgen, maar vooral ook beschikbaar als een Creatieve Cloud app. Je kan net zoals bij Avid, deze software met een maandelijks abonnement afnemen.
Adobe is gemotiveerd om Premiere een belangrijke speler te maken als (professionele) montage tool. Premiere Pro begint ook echt heel interessant te worden omdat de ontwikkelingen in deze software razendsnel gaan en ze bijna maandelijks nieuwe features en mogelijkheden toevoegen. Daarbij is integratie met ander software, zoals Photoshop, fantastisch. Deze software is geschikt voor Windows en Apple. Premiere Pro kost € 29,- per maand. - Apple FCPx: dit is een erg snelle editor die gemaakt is voor snelheid en efficiency. Ook ideaal voor het gebruik van één scherm (laptop vooral). Als editor werk ik het liefst met drie schermen. Twee voor de bediening en een zogeheten afkijkscherm. Maar de gemiddelde gebruiker heeft vaak alleen zijn laptop en dan is het best krap allemaal. FCPx is ook erg efficiënt wat betreft de GUI (de schermindelingen en opties). Als je zonder ervaring begint is de leercurve van dezs software juist minder lastig dan als je al vaker gemonteerd hebt. Het werkt fijn en redelijk intuïtief, zeker voor een simpele montage. Wil je meer, dan moet je zeker een betere beheersing hebben van de typische FCPx-manier van monteren die dan niet altijd heel logisch meer aanvoelt. FCPx kost ca. € 329,- en is alleen geschikt voor Apple-producten.
- Avid Media Composer (+Premiere Pro): Als je echt serieuzer met montage aan de slag wil, zal ik zeker Premiere Pro of Avid Media Composer overwegen. Avid is wel dé manier van monteren en de mogelijkheden en instellingen voor montage zijn eindeloos. Daardoor is het een wat lastiger te leren softwarepakket, maar als je iets wil dat je altijd kunt gebruiken, overweeg het dan serieus. Avid is inmiddels ook in de Cloud te gebruiken en per maand af te nemen, maar is redelijk duur in vergelijking met de concurrentie. Avid Media Composer kost ca € 80,- per maand. Dat is niet heel goedkoop als je dat vergelijkt met Premiere Pro wat € 29,- kost. Je kan beginnen overigens met de graits versie van Media Composer. Media Composer First. Je kan niet meer dan één project tegelijk werken maar je kan het programma wel leren zo. Deze software is geschikt voor Windows en Apple.
- iMovie: iMovie is de consumentenversie van FCPx. Hier kan je vooral homemovie projecten mee monteren, maar voor de simpelste professionele video is deze software prima te gebruiken. een stapje hoger doen naar FCPx is makkelijk omdat het heel erg op elkaar lijkt. iMovie is gratis. Deze software is alleen geschikt voor Apple-producten.
Waar moet of kan jij op letten bij de keuze van je montagesoftware?
Wat dingen op een rij, waar je op moet letten bij de keuze van je montagesoftware:
- Welk platform werk ik op? Als dat Windows is, vallen er al wat opties af.
- Wat is de moeilijkheidsgraad van de software? Is er een leercurve van de software? Of weet ik al wat van monteren?
- Wat wil je allemaal gaan doen met de software? Of beter gezegd: hoeveel en wat wil je allemaal zelf gaan monteren?
Houd er in ieder geval rekening mee dat monteren over het algemeen veel tijd kost. Er komt veel samen bij montage en er zijn al snel veel aspecten waar je kennis van moet hebben. Daarbij is monteren uiteraard ook een echt vak. Je kan met goede montage nog veel redden, zeker als je materiaal niet optimaal is. Daarbij kan een goed montage uiteraard ook een grote verbetering geven aan je videomateriaal. Dit vraagt wel ervaring. En uiteraard heb ik het dan nog niet over het toevoegen van grafische elementen zoals logo’s, titels, vormgeving, fx, kleurcorrectie, audiomix enzovoorts.
Flink wat zaken waar je over moet nadenken.
Ik kan zeker zeggen dat monteren erg leuk is om te doen.
Hulp nodig bij monteren? Of nog vragen naar aanleiding van dit blog? Neem dan gerust contact op!
Gerrit Visser
op 12 Dec 2017